Donderdag werd in de Kamer gedebatteerd over de uitvoeringswet digitaledienstenverordening (DSA). Deze DSA wordt ook wel de censuurwet genoemd en bevat belangrijke nieuwe regels voor online platforms.
Tweede Kamerlid Gideon van Meijeren zag tot zijn verbazing dat de Kamer tijdens het debat zo goed als leeg was. “Waar is iedereen? Minder dan de helft van de fracties is hier vandaag aanwezig bij dit belangrijke debat. Met name aan de rechterzijde van de Kamer is het opmerkelijk leeg. Waar is de BoerBurgerBeweging? Waar is de PVV? Zijn 37 zetels niet voldoende om één Kamerlid hiernaartoe te sturen om dit debat te voeren?” vroeg hij.
“Partijen die de afgelopen jaren felle kritiek hebben geuit op voorstellen zoals die we vandaag bespreken, laten het afweten en zijn aan het duiken zodra ze onderdeel zijn van een coalitie. Überhaupt lijkt het soms weleens of deze Kamer veel liever debatteert over relatieve pietluttigheden, bijvoorbeeld over fatbikes of afgelopen week nog over de afschaffing of handhaving van bingoavonden. Dan zijn alle fracties hier fel met elkaar in debat, maar als het gaat over voorstellen die direct raken aan onze democratie, de grondrechten en de soevereiniteit, dan zijn ze nergens te bekennen,” merkte Van Meijeren op.
Paard van Troje
Het Kamerlid waarschuwde dat in de verordening een aantal zeer ingrijpende, vrijheidsbeperkende maatregelen worden meegeloodst. “Het is als het ware een paard van Troje.”
Grote onlineplatforms worden verplicht om continu alle content op die platforms te monitoren en op te treden tegen wat wordt beschouwd als ‘desinformatie’.
Het ligt voor de hand dat veel platforms hier heel ijverig mee aan de slag zullen gaan en dat zij met name aansluiting zullen zoeken bij de narratieven van de overheid. Want als zij het in de ogen van de Europese Commissie niet goed doen, dan riskeren zij een boete die oploopt tot 6 procent van de jaaromzet. “Daar gaat dus ook een heel sterk effect van zelfcensuur van uit.”
Het is een gevaarlijke symbiose tussen overheid en Big Tech, waarin burgers de dupe zijn en de macht geconcentreerd blijft bij een klein groepje bedrijven en politici, aldus Van Meijeren. “Ik vind het zeer zorgwekkend.”
Grootste gevaar
Het grootste gevaar van de DSA zit volgens het Kamerlid in artikel 36, het zogenaamde crisis-responsmechanisme. Daarin staat dat indien er naar het oordeel van de Europese Commissie sprake is van een crisis, niet langer die platforms, maar de Europese Commissie als overheid gaat bepalen wat desinformatie is en alle platforms kan verplichten om bepaalde informatie te verwijderen of onzichtbaar te maken en tegelijkertijd andere informatie prominent op de voorgrond te plaatsen. Dat is de woordenboekdefinitie van censuur.
“Dat roept toch de vraag op: is Nederland nou een democratie, zijn wij hier de hoogste macht over de regels die in dit land gelden, of is Nederland een uitvoeringsorganisatie geworden die alleen nog maar van hogerhand opgelegd beleid uit mag voeren? De vraag stellen, is hem beantwoorden.”
Volgens de Europese Unie zijn de nieuwe regels noodzakelijk om, het staat letterlijk zo op de website, ‘burgers te beschermen tegen onjuiste informatie’. Dat zou alle alarmbellen moeten laten rinkelen. Want het is niet voor het eerst dat burgers in Nederland wettelijk worden beschermd tegen zogenaamd onjuiste informatie. De laatste keer was tussen 1940 en 1945. In het Verordeningenblad voor het bezette Nederlandse gebied van 6 juli 1940 werd namens de Duitse bezetter bepaald dat bepaalde radiozenders niet meer beluisterd mochten worden, met als opgegeven reden ‘ter bescherming van de Nederlandse bevolking tegen onjuiste berichten’, zei Van Meijeren.
Schrijnend en pijnlijk
Hij vindt het schrijnend en pijnlijk om te zien hoe eenvoudig de Tweede Kamer en het kabinet de vrijheid van meningsuiting, waar onze voorouders hard voor hebben gevochten en waar heel veel bloed voor heeft gevloeid, van ons afpakken. “We kunnen en mogen dit niet accepteren.”
En hoe reageerden de Kamerleden die wél aanwezig waren? Barbara Kathmann van GroenLinks-PvdA vroeg: “Hebben we hier een serieus debat of luister ik, zoals gewoonlijk, weer voor niks naar hele grote woorden, waar een heel groot gehalte aan fake news in zit en waarin ook heel veel instituties feitenvrij en zonder onderbouwing worden ondermijnd?”
Met die vraag liet ze onbedoeld doorschemeren dat ze geen jota had begrepen van zijn betoog.
Comments